EMDR Nedir?
EMDR, (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) Türkçe açılımıyla ‘’Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme’’ Dr. Francine Shapiro ‘nun göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin etkisini azalttığını tesadüfen keşfetmesiyle ortaya çıkmıştır. Güçlü bir psikoterapi yaklaşımıdır. Bugüne kadar her yaştan milyonlarca kişinin farklı tiplerde psikolojik rahatsızlıklarının başarıyla tedavi edilmesini sağlamıştır.
EMDR Nasıl İşliyor?
EMDR teorisinin altyapısını oluşturan Adaptif Bilgi İşleme Modeline göre beyin, fizyolojik temelli bir sistemle, her yeni deneyim aracılığı ile kendisine ulaşan bilgiyi işler ve işlevsel hale getirir. Duygu, düşünce, duyum, imge, ses, gibi bilgiler işlenip ilgili oldukları anılara bağlanarak bütünleşmiş olur. Böylelikle o deneyimle ilgili öğrenme gerçekleşir. Bu bilgiler doğrultusunda gelecekte tepkilerimizi uygun bir şekilde yönlendiririz. Bu sistem normal çalıştığında ruh sağlığını ve insan gelişimini öğrenme yoluyla desteklediği için adaptif, uyumlu bir mekanizma olarak kabul edilir.
EMDR’ye göre rahatsızlıkların, olumsuz duygu, düşünce, davranış ve kişilik özelliklerinin arkasında uyum bozucu, işlev bozucu, işlenmeden ve izole bir şekilde depolanmış bu tür anılar yatar. Kişinin kendisi ile ilgili olumsuz inançları ‘’ Ben aptalım’’, olumsuz duygusal tepkileri ‘’ başaramamaktan korkma’’ ve olumsuz somatik tepkileri ‘’sınavdan önceki gece karın ağrısı’’ problemin kendisi değil, semptomları, bugünkü dışavurumlarıdır. Bu olumsuz inanç ve duygulara yol açan işlenmemiş anılar şimdiki zamandaki olaylar tarafından tetiklenmektedir.
EMDR Terapisinde Çalışılabilecek Sorun Türleri
Çoğu sorunların temelinde çözümlenmemiş mikro ve makro travmalar vardır. EMDR terapisinde sıklıkla çalışılan sorunlar şunlardır:
- Depresyon
İsteksizlik, mutsuzluk, çaresizlik, umutsuzluk değersizlik, suçluluk duygusu önemli oranda çalıştığımız sorunlardandır.
- Obsesif Kompulsif Bozukluk
Takıntılı düşünce ve davranışlara sahip obsesyon adı verilen sürekli tekrar eden düşüncelere sahip olması ve bu düşüncenin kendisini rahatsız etmesinden ötürü oluşan sorunlar.
- Bitmemiş Yas Süreci
EMDR’ nin oldukça etkili olduğu bir diğer alan da yas sürecidir. Kaybettiğiniz kişi için hala derin bir duygu yaşıyorsanız EMDR ile yas sürecini, duygularını yaşamaya yönelik etkili bir çalışma yapılabilir.
- İlişki Sorunları
Yakın ilişkilerde yaşanan sorunlar, kaybetme korkusu, kişiye ya da ilişkiye bağımlı hissetmek, ayrılıklara dayanamamak gibi birçok farklı sorunlarda da kullanıldığını görüyoruz.
- Ailevi Problemler
Yıllarca devam eden küslükler ebeveyn ile çocuk arasındaki sınır problemi öfke krizleri gibi duygular her iki tarafı da çaresizlik duyguları içine sokan önemli sorunlardır. EMDR ile bu konularda etkili çözüm yolları bulunabiliyor.
- Öfke ve Stres Yöntemi Sorunları
Günümüzde en önemli sorunlar arasında yer almaktadır. İşlenmemiş travmalar ele aldığımızda öfke kontrolü problemlerinde önemli oranda azalıyor.
EMDR Terapisinin Faydaları Nelerdir?
EMDR terapisi kısa sürede sonuç verir. Sorunu kaynağından çözer. Kalıcı etkisi vardır.
Emdr terapisi olaylara farklı bir açıdan bakmamızı sağlar.
Geçmişinizi geride bırakabileceğimizi gösterir.
Emdr terapisi özellikle travma gibi durumlarda travmatik anıları normal günlük anılara dönüştürerek kabul etmemizi sağlar. Bunun sonucunda kişi sorunu çözdüğü için yaşam kalitesi artar.
EMDR’nin Etkinliği Kanıtlandı mı?
20 ‘ye yakın araştırma sonucunda EMDR’ nin danışanların çoğunluğunun travma sonrası stres semptomlarını etkili bir biçimde azalttığı veya yok ettiği, genellikle psikolojik sorunları ile bağlantılı olan semptomlarda da azalma sağladığı görülmüştür. Uluslararası sağlık ve devlet kurumu kabul etmiştir. Bunlardan bazıları:
Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO, World Health Organization)
Amerikan Psikiyatri Birliği (American Psychiatric Association)
Uluslararası Travmatik Stres Çalışmaları Birliği (International Society for Traumatic Stress Studies)
Amerika Savaş Gazileri Bakanlığı (U.S. Department of Veterans Affairs)
Amerika Savunma Bakanlığı (U. S. Department of Defense)
Birleşik Krallık Sağlık Bakanlığı (United Kingdom Department of Health)
Ulusal İsrail Akıl Sağlığı Kurulu (Israeli National Council for Mental Health)
Kaynakça
GÜMÜŞ, C. (2020), EMDR Rehberi Yeni Başlayanlar İçin Başlangıç Kılavuzu
ABEL, N. J. ve O’BRIEN, J. M. (2015), EMDR Terapisi ile Bağımlılık Tedavisi ve Değişim Aşamaları, New York: Springer Publishing Company, LLC.
LEEDS, A. M. (2015), Klinisyenler, Süpervizörler ve Danışmanlar İçin Standart EMDR Terapi Protokolleri Hakkında Bir Rehber, New York: Springer Publishing Company, LLC.