BİPOLAR BOZUKLUK NEDİR?
Bipolar bozukluk mani ve depresif dönemleriyle karakterize olan ruhsal bir hastalıktır. Bipolar bozukluk belirtileri mani ve depresif dönemine göre farklılık göstermektedir.Depresyon varlığında kendinizi umutsuz veya üzgün hissedebilir ve çoğu aktiviteye olan ilginizi ve aktivitenizi kaybedebilirsiniz. Ruh haliniz mani veya hipomaniye (maniden daha az aşırı) geçtiğinde ise enerji dolu,bazı duyguları aşırı yaşama veya aşırı derecede sinirli hissedebilirsiniz.Bu ruh hali degişimi uykuyu,enerjiyi,aktiviteyi,yargıyı,davranışı ve net düşünme yeteneğini etkileyebilir.
MANİ VE HİPOMANİ DÖNEMİ:
Mani ve hipomani iki farklı epizod türüdür, ancak aynı semptomlara sahiptirler .Mani, hipomaniden daha şiddetlidir ve işte ,okulda ve sosyal aktivelerde daha belirgin sorunlara ve ayrıca ilişki kurma güçlüklerine neden olur. Mani ayrıca gerçeklikten kopmayı (psikoz) tetikleyebilir ve hastaneye yatış gerektirebilir.
Hem manik hem hipomanik dönem aşağıda ki bipolar belirtilerinden en az üç veya daha fazlasını içerir.
*Anormal derecede neşeli ve girişken olmak.
*Artan aktivite veya enerji.
*Abartılı refah veya özgüven duygusu.
*Uyku ihtiyacının azalması.
*Olagandışı konuşkanlık.
*Aynı anda çok fazla düşüncenin varlıgı.
*Dikkat dagınıklıgı.
*Karar verme yetisinin kaybı,kötü kararlar.(aşırı alışveriş harcaması,cinsel açıdan riskler alma vb.)
DEPRESİF DÖNEM:
*Üzgün,boş,umutsuz veya ağlamaklı hissetmek gibi depresif ruh hali.
*Belirgin ilgi kaybı veya neredeyse tüm aktivitilerde ilgi kaybı.
*Uykusuzluk ya da çok uyumak.
*Yorgunluk veya enerji kaybı.
*Degersizlik hissi
*Karasızlık
*İntiharı düşünmek,planlamak veya intihar teşebbüsü.
BİPOLAR BOZUKLUK TEDAVİ EDİLMEZSE?
*Uyuşturucu ve alkol kullanımına baglı sorunlar.
*İntihar düşünceleri veya intihar girişimleri.
*Yasal veya mali sorunlar.
*İlişki problemleri.
*İş veya okul performansında düşüş.
BİPOLAR BOZUKLUK İLE BİRLİKTE GÖRÜLEBİLEN DİGER PROBLEMLER:
*Anksiyete bozuklukları
*Dikkat eksikligi ve hiperaktive bozuklugu
*Alkol veya uyuşturucu sorunları
*Kalp hastalıgı,baş agrısı veya obozite gibi fiziksel sağlık sorunları.
BİPOLAR BOZUKUK TEDAVİSİ:
İLAÇLAR: Hastanın ruh halinde ki abartılı inii ve çıkışları engellemek için sıklıkla ilaç tedavisi başlanır.İlaç tedavisine sadece atak dönemlerinde değil belirtisiz ara dönemlerde de devam edilir.
HASTANEYE YATIŞ: Tehlikeli davranışlarda bulunan, intihara meyilli olan veya gerçeklikten kopmuş psikotik belirtileri olan hastaların hastaneye yatırılarak tedavi altına alınması gerekebilir.
PSİKOTERAPİ: Psikoterapi, bipolar bozukluk tedavisinde önemli bir yapı taşıdır. Bireysel olarak uygulanabileceği gibi aile veya grup ortamlarında da verilebilir.
MADDE KÖTÜYE KULLANIMI ÖNLEME: Bipolar bozuklugu kontrol edebilmek için varsa kişide ki madde kullanımı ile ilgili problemlerin de tedavisini gerektirebilir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR:
*Bipolar bozuklukta,mani ve depresif dönemler dışında belli aralıklarda boşluklar olabilir(mani ve depresyonda olmadığı dönem.).Bu dönemde nevrotik kişilikler gibi kimlik bütünlüğü vardır.Tanı sırasında dikkat edilmesi gereken bir durumdur.
*Borderline da duygu değişimleri anlık veya hızlı degişimler gösterebilir.Bipolarda ise duygudurum değişimleri zaman gerektirir ve anlık olarak degişim göstermez.
*Bipolar da,borderline göre mani döneminde daha aşırı düşünceler gerçek dışı inaç ve potansiyeli vardır.Hızlı konuşma,aşırı cinsel etkinlik,cömertlik bipolar mani döneminde daha yüksek seyreder.
Kaynakça
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: Dsm-5.